ಮಣ್ಣಿನ ಫಲವತ್ತತೆ ಮತ್ತು ಸಾವಯವ ಇಂಗಾಲದ ಅಂಶವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಕೊಟ್ಟಿಗೆ ಗೊಬ್ಬರ, ಹಸಿರು ಗೊಬ್ಬರ, ಸಾವಯವ ಗೊಬ್ಬರ, ಕಾಂಪೋಸ್ಟ್, ಎರೆಹುಳು ಗೊಬ್ವರ, ಜೈವಿಕ ಗೊಬ್ಬರ, ಎಣ್ಣೆಕಾಳುಗಳ ಹಿಂಡಿ, ಕುರಿ ಗೊಬ್ಬರ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ.

ಒಂದು ಟನ್ ಕೊಟ್ಟಿಗೆ ಗೊಬ್ಬರ, ಅಝಟೊ ಬ್ಯಾಕ್ಟರ್, azospirillum, VAM ಮತ್ತು ಹಸಿರೆಲೇ ಗೊಬ್ಬರವೂ 8 ಕೇಜಿ urea +DAP+MOP ಗೆ ಸಮ.
ಹಸಿರೆಲೆ ಗೊಬ್ಬರ ಮತ್ತು ಬಹುಪಯೋಗಿ ಮರಗಿಡಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸುವದು, ಹೊದಿಕೆ ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯುವದು, ಸಾವಯವ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಹರಡುವದು. ಏಕಬೆಳೆಯ ಬದಲಿಗೆ ಬಹುಬೆಳೆ ಪದ್ದತಿ (ಅಡಿಕೆ,ತೆಂಗು, ಬಾಳೆ) ಅಕಡಿ ಬೆಳೆ(ಶೇಂಗಾ, ತೊಗರಿ, ಅಲಸಂದೆ, ಹೆಸರು, ರಾಗಿ, ಸಿರಿಧಾನ್ಯ,ಹರಳು) ಅಂತರಬೆಳೆಗಳು(ಈರುಳ್ಳಿ, ಕೊತ್ತಂಬರಿ, ಬೆಂಡೆ, ತೊಗರಿ ಇತ್ಯಾದಿ) ಬದಲಿ ಬೆಳೆ, ಮೋಹಕ ಬೆಳೆ (ಹರಳು, ಚೆಂಡುಹೂ, ಬೆಂಡೆ), ಪರ್ಯಾಯ ಬೆಳೆ(ಕೊರಲೆ, ಕಡಲೆ, ಜೋಳ) ಇತ್ಯಾದಿ ಬೆಳೆಪದ್ದತಿಗಳ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳವದು.

ಬಾಳೆ ಹಣ್ಣನ್ನು ಕತ್ತರಿಸಿದ ನಂತರ ಒಂದು ಎಕರೆ ಬಾಳೆಯಲ್ಲಿರುವ ಸಸ್ಯದ ಭಾಗಗಳು ಮತ್ತು ಕಾಂಡದ ಅವಶೇಷಗಳು 5000 ಲೀಟರ್ ದ್ರವ ಪೋಷಕಾಂಶವನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. ಇದನ್ನು ಪ್ರತಿ ಲೀಟರ್ ನೀರಿಗೆ 15 ರಿಂದ 20 ಮಿಲಿ ಸಿಂಪರಣೆ ಮಾಡಲು ಅಥವಾ ಎಕರೆಗೆ 100 ಲೀಟರ್ ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ನೀಡಬಹುದು. ಇದನ್ನು 3 ದಿನಗಳ ಒಳಗೆ ಬಳಸಬೇಕು. ಬಾಳೆ ಕಾಂಡದ ಎಡಭಾಗದಿಂದ ದ್ರಾವಣವನ್ನು ತಯಾರಿಸಿ. ಸಾವಯವ ಕೃಷಿಗೆ ಎರೆಹುಳು ಗೊಬ್ಬರ ಪ್ರಮುಖ. ಲಭ್ಯ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಹಾಗೂ ಕೃಷಿ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳಿಂದ ಎರೆಹುಳು ಗೊಬ್ಬರ ತಯಾರಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.

ಹಾಗಾದರೆ ಸೂಕ್ತವಾಗಿ ಎರೆಹುಳು ಗೊಬ್ಬರ ತಯಾರಿಕೆ ವಿಧಾನ ಗೊತ್ತೇ ?

ಎರೆಗೊಬ್ಬರ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಕೃಷಿ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳ ಬಳಕೆ ಮುಖ್ಯ. ವಿಭಜನೆ ಯಾಗುವಂಥ ಕೃಷಿ ತ್ಯಾಜ್ಯ, ಹಸಿರೆಲೆ ಮುಂತಾದ ಸಾವಯವ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಬಳಸಬೇಕು. ಕಸ – ಕಡ್ಡಿದೊಡ್ಡದಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ ಅವುಗಳನ್ನು ತುಂಡುಗಳನ್ನಾಗಿ ಕತ್ತರಿಸಬೇಕು.

ಎರೆಹುಳು ಆಯ್ಕೆ: ( selection of verms)

ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿರುವ ಎಲ್ಲ ಬಗೆಯ ಎರೆ ಹುಳುಗಳು ಗೊಬ್ಬರ ತಯಾರಿಕೆಗೆ ಯೋಗ್ಯವಲ್ಲ. ಯೂಡ್ರಿಲಸ್ ಯೂಜಿನಿಯಾ(ಆಫ್ರಿಕನ್ ಹುಳು), ಐಸೀನಿಯಾ ಪ್ಯೂಟಿಡಾ (ಟೈಗರ್ ಎರೆಹುಳು) ಮತ್ತು ಪೆರಿಯೋನಿಕ್ಸ್ ಎಕ್ಷ್ಯವೇಟಿಸ್ (ಕಾಂಪೋಸ್ಟ್ ಹುಳು) ಇವು ಎರೆ ಹುಳುಗಳು ಗೊಬ್ಬರ ತಯಾರಿಕೆಗೆ ಸೂಕ್ತ. ಈ ಎರೆಹುಳುಗಳು ನಮ್ಮ ಹವಾಗುಣಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುವುದ ರೊಂದಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ವಂಶಾಭಿವೃದ್ಧಿ (ಸರಾಸರಿ ಮೂರು ದಿನಕ್ಕೆ ಒಂದರಂತೆ ಮೊಟ್ಟೆಯಿಡುವ ಶಕ್ತಿ) ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಹೆಚ್ಚು ಕಸವನ್ನು ತಿಂದು ಸರಿಯಾಗಿ ಜೀರ್ಣಿಸಿಕೊಂಡು ಹಿಕ್ಕೆ ಹಾಕುತ್ತವೆ. ಒಂದು ಕೆ.ಜಿ ಹುಳು ಒಂದು ದಿನಕ್ಕೆ 5 ಕೆ.ಜಿ ಕಸವನ್ನು ತಿನ್ನುತ್ತವೆ.

ತಯಾರಿಕೆ ವಿಧಾನ: (preperation method)

ಗುಂಡಿ ವಿಧಾನ:
6 ಅಡಿ ಉದ್ದ, 2 ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಎರೆಹುಳು ಗೊಬ್ಬರ ತಯಾರಿಸಬಹುದು.

ತೊಟ್ಟಿ ವಿಧಾನ:
25 ಅಡಿ ಉದ್ದ, 3 ಅಡಿ ಅಗಲ ಹಾಗೂ 2 ಅಡಿ ಎತ್ತರದ ತೊಟ್ಟಿ ನಿರ್ಮಿಸಬೇಕು. ಈ ತೊಟ್ಟಿಯ ತಳ ಭಾಗದಲ್ಲಿ 3-4 ಕಿಟಕಿಗಳನ್ನಿಟ್ಟು ಜಾಲರಿಯಿಂದ ಮುಚ್ಚಿಡಬೇಕು. ಗುಂಡಿ/ತೊಟ್ಟಿಯನ್ನು ತಣ್ಣಗಿಡಲು ನೆರಳಿರುವ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ತೊಟ್ಟಿ ನಿರ್ಮಿಸಬೇಕು. ಮಳೆ ಮತ್ತು ಬಿಸಿಲಿನಿಂದ ರಕ್ಷಿಸಲು ಚಪ್ಪರ ಹಾಕಬೇಕು.

ಗುಂಡಿ/ತೊಟ್ಟಿ ತುಂಬುವ ವಿಧಾನ ( how to prepare a pit):

ತೊಟ್ಟಿ/ಗುಂಡಿಯ ತಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಕೊಳೆಯುವಂತಹ ಗಟ್ಟಿಯಾದ ಕೃಷಿ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳನ್ನು 15-20 ಸೆಂ.ಮಿ ಹಾಕಬೇಕು. ತಿಳಿ ಸಗಣಿ/ಜೈವಿಕ ಗೊಬ್ಬರ ಸಿಂಪರಣೆ ಮಾಡಬೇಕು. ನಂತರ ಮಧ್ಯಮಗತಿಯಲ್ಲಿ ಕೊಳೆಯುವಂತಹ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳನ್ನು 15-20 ಸೆಂ.ಮಿ. ಹಾಕಬೇಕು. ಮತ್ತೆ ತಿಳಿಯಾಗಿ ಸಗಣಿ ದ್ರಾವಣ ಹಾಕಬೇಕು. ಬಳಿಕ ಬೇಗ ಕೊಳೆಯುವ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳನ್ನು 30 ಸೆಂ.ಮೀ ಹಾಕಬೇಕು. ಮತ್ತೆ ಸಗಣಿ ದ್ರಾವಣ ಸಿಂಪರಣೆ ಮಾಡಿ ಸುಮಾರು 2 ಕೆ.ಜಿ.ಯಷ್ಟು ಹುಳುಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿ ಗುಂಡಿ/ತೊಟ್ಟಿಗೆ ಬಿಡಬೇಕು. ಎರೆಹುಳುಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟ ತಕ್ಷಣ ನೀರು ಸಿಂಪರಣೆ ಮಾಡಬೇಕು. ಒಣಗಿದ ಎಲೆಗಳನ್ನು ಅಥವಾ ಗೊಣಿ ಚೀಲಗಳನ್ನು ಗುಂಡಿ/ತೊಟ್ಟಿಯ ಮೇಲೆ ತೇವಾಂಶ ಕಾಪಾಡಲು ಹೊದಿಸಬೇಕು.

ಪ್ರತಿನಿತ್ಯ ಗುಂಡಿ/ತೊಟ್ಟಿಗಳಿಗೆ ನೀರು ಸಿಂಪಡಿಸುತ್ತಿರಬೇಕು. ಸುಮಾರು 45 ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಪದರದಲ್ಲಿ ಎರೆಹುಳು ಗೊಬ್ಬರದ ಶೇಖರಣೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಮತ್ತು 60-90 ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಎರೆಹುಳು ಗೊಬ್ಬರ ತಯಾರಾಗುತ್ತದೆ. ಸಂಗ್ರಹವಾದ ಗೊಬ್ಬರವನ್ನು ಗುಂಡಿ/ತೊಟ್ಟಿಯಿಂದ ಹೊರತೆಗೆದ ಮೇಲೆ ನೆರಳಲ್ಲಿ ಒಣಗಿಸಿ, ಸುಮಾರು 3-4 ಮಿ.ಮೀ. ರಂಧ್ರದ ಜರಡಿಯಿಂದ ಸಾಣಿಸಿ ಚೀಲದಲ್ಲಿ ತುಂಬಬೇಕು. ಸಾಣಿಸುವುದರಿಂದ ಎರೆಹುಳು ಕೋಶಗಳನ್ನು ಗೊಬ್ಬರದಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸಲು ಅನುಕೂಲವಾಗುತ್ತದೆ. ಸಂಗ್ರಹಿಸುವಾಗ ಗೊಬ್ಬರದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ಶೇ.25-30ರಷ್ಟು ತೇವಾಂಶವಿರಬೇಕು.

ಎರೆಹುಳುವನ್ನು ಭೂಮಿಯ ಕರುಳು, ರೈತ ಬಂಧು, ರೈತ ಮಿತ್ರ ಮತ್ತು ನಿಸರ್ಗದ ನೇಗಿಲು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಎರೆಹುಳು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಕಸ, ಕಡ್ಡಿ ಎಲೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಹಿಕ್ಕೆಯನ್ನು ಹೊರಹಾಕುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಸಾವಯವ ಅಂಶ ಹೆಚ್ಚಿರುವ ಕಾರಣ ಮಣ್ಣಿನ ಫಲವತ್ತತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. ಸಸ್ಯ ಪ್ರಚೋದಕಗಳು ಇರುವ ಕಾರಣ ಸಸ್ಯಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಉತ್ತಮಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ’ ಎಂದು ಅವರು ವಿವರಿಸಿದರು.

(Arecanut)ಅಡಿಕೆ ಸಿಪ್ಪೆಯಿಂದ ಬಂತು ಎರೆಹುಳು ಗೊಬ್ಬರ:

ರೈತರು ಅಡಿಕೆ ಸುಲಿದ ನಂತರ ಸಿಪ್ಪೆಯನ್ನು ಕೆರೆ ಏರಿ ಹಾಗೂ ರಸ್ತೆಯ ಇಕ್ಕೆಲಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಸಾಡಿ, ಬೆಂಕಿ ಹಚ್ಚುವ ಮೂಲಕ ಅದನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅದರ ಬದಲು ಸಿಪ್ಪೆ ಬಳಸಿ ಕಾಂಪೋಸ್ಟ್ ಗೊಬ್ಬರ ತಯಾರಿಸುವ ಮೂಲಕ ತೋಟಕ್ಕೆ ಪೋಷಕಾಂಶವಿರುವ ಗೊಬ್ಬರವನ್ನು ಸ್ವತಃ ರೈತರೇ ತಯಾರಿಸಬಹುದು’ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ‘ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ 2018ರಲ್ಲಿ 2.17 ಲಕ್ಷ ಹೆಕ್ಟೆರ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಅಡಿಕೆ ಪ್ರಸ್ತುತ 6.8 ಲಕ್ಷ ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಿಸಿದೆ. ಆದರೆ, ಹಸಿ ಅಡಿಕೆ ಸುಲಿದಾಗ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸಿಪ್ಪೆಯ ರಾಶಿಯೇ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ವಿಲೇವಾರಿ ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ಬೆಳೆಗಾರರು ಕಷ್ಟ ಪಡುವ ಸ್ಥಿತಿ ಇದೆ’ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದರು.

ಗೊಬ್ಬರ ತಯಾರಿಕೆ ಹೇಗೆ:

20 ಅಡಿ ಉದ್ದ, 5 ಅಡಿ ಅಗಲ, 3 ಅಡಿ ಆಳದ ತೊಟ್ಟಿ ನಿರ್ಮಿಸಿ, ಒಣಗಿದ ಅಡಕೆ ಸಿಪ್ಪೆ ಹಾಗೂ ಇತರೆ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಹಾಕಬೇಕು. 10 ಕೆ.ಜಿ ಕಾಂಪೋಸ್ಟ್ ಕಲ್ಚರ್, 10 ಕೆ.ಜಿ ಎರೆಹುಳು, ಒಂದು ಟ್ರ್ಯಾಕ್ಟರ್ ಕೆಂಪು ಮಣ್ಣು, ಸಗಣಿ ಮಿಶ್ರಿತ ನೀರು ಹಾಕಿ ಬಿಡಬೇಕು. ಬಳಿಕ ಏಳೆಂಟು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಪೋಷಕಾಂಶಯುಕ್ತ ಗೊಬ್ಬರ ಪಡೆಯಬಹುದು ಎಂದರು.